Odisee hogeschool helpt kleuterscholen om executieve functies te stimuleren

Odisee hogeschool, KU Leuven en Stad Aalst slaan de handen in elkaar met het project ‘Zet je EF-bril op’. Hiermee willen ze op een proactieve manier inzetten op het versterken van zelfsturende vaardigheden bij kinderen in het kleuteronderwijs, met focus op (kans)arme kinderen. Vier scholen in de regio nemen dit jaar deel aan het project dat van start gaat op vrijdag 21 oktober tijdens een studiedag op de Odisee campus in Aalst. “Sterke executieve functies zijn van groot belang voor schoolse leerprestaties, ondernemingszin en welzijn op korte en lange termijn”, vertelt projectcoördinator van Odisee Sanne Feryn.

Executieve functies bij kleuters

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat de jongste levensjaren cruciaal zijn voor de cognitieve en sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen. “In die jaren leren kleuters allerlei nieuwe vaardigheden, waaronder ook zelfsturende vaardigheden. Om in het dagelijks leven vlot te kunnen functioneren, moeten we ons gedrag, onze gedachten en onze emoties zelf kunnen sturen. Deze vaardigheid is afhankelijk van specifieke denkprocessen, de executieve functies (EF). Concreet leren kleuters flexibel om te gaan met veranderingen, regels en afspraken terwijl ze hun impulsen onder controle moeten houden. Sterke executieve functies zijn van groot belang voor schoolse leerprestaties, ondernemingszin en welzijn op korte en lange termijn.”, vertelt Sanne Feryn.

‘Zet je EF-bril op’

Uit onderzoek is gebleken dat kleuters die opgroeien in stressvolle situaties, zoals (kans)armoede, een veel groter risico lopen op lage zelfsturende vaardigheden of executieve functies, waardoor ze vaak ook op latere leeftijd meer drempels ervaren.

Met het project ‘Zet je EF-bril op’ slaan Odisee hogeschool, KU Leuven en de Stad Aalst de handen in mekaar om, vanuit een proactieve benadering rond kinderarmoedebestrijding, de komende jaren in te zetten op het versterken van zelfsturende vaardigheden bij jonge kinderen in het kleuteronderwijs. “Op deze manier willen we ervoor zorgen dat de onderwijsleerresultaten van (kans)arme kinderen duurzaam verbeteren en willen we de kansen verhogen dat ook deze kinderen later een succesvol leven kunnen leiden”, zegt projectmedewerker Lien Ooghe. Hoewel het project extra aandacht heeft voor kwetsbare kinderen, richt het project zich tot alle kleuters in de klas. “De extra aandacht voor zelfsturing komt immers alle kleuters ten goede”, vult Ooghe aan.

Jaartraject met kleuterscholen

Vier kleuterscholen in de regio volgen dit jaar het traject ‘Zet je EF-bril op’. Dit begint met een studiedag op vrijdag 21 oktober op de Odisee campus in Aalst waar leerkrachten zelf verschillende workshops zullen volgen. Na de studiedag gaan de leraren er zelf mee aan de slag in hun klas. Maar ze staan er niet alleen voor. Lien Ooghe legt uit, “Maandelijks geven wij individuele coaching en tips op maat van de leerkracht en de klas. Elk kind is anders en heeft andere noden dus wij gaan hiermee aan de slag.”

De Basisschool Louis Paul Boon is één van de scholen die deelneemt aan het project. Gerdy Decavel, directeur van de school legt uit waarom, “Via een doorgedreven leerlingvolgsysteem binnen onze school bleek dat sommige getalenteerde kinderen worstelen met simpele taken zoals opruimen, het volgen van eenvoudige instructies en luisteren naar een verhaal. We ontdekten via onderzoek al snel dat dit te maken moet hebben met hoe kinderen opdrachten ervaren, benaderen en aanpakken. Impulsief, strategisch, met of zonder plan van aanpak, … Het project ‘Zet je EF bril op’ van Odisee trok onmiddellijk onze aandacht. Executieve functies sturen het gedrag en helpen kinderen bij het stellen en verwezenlijken van hun doelen. Er werd hier enorm uitgekeken naar de studiedag vandaag.”